b_310_252_16777215_00___images_ggawa.JPGNadszedł czas podsumowań związanych z występowaniem i liczebnością ptaków w roku 2017. To był ciekawy rok, obfitujący w obserwacje zarówno gatunków puszczańskich, jak i tych preferujących tereny otwarte. Wysoki poziom wód gruntowych utrzymujący się wiosną i latem na zdecydowanej większości łąk, pozwolił wyprowadzić lęgi zarówno łabędziom niemym, jak i gęgawom, których z roku na rok jest na terenie parku coraz więcej. Jeszcze kilka lat temu (rok 2009, 2010) każda obserwacja gęgawy była sensacją. Pierwsze pary lęgowe tej gęsi pojawiły się w najbardziej odludnych obszarach parku, jednak każdego roku gęgaw przybywało. Rok 2011 był rokiem przełomowym, gdy par lęgowych pojawiło się nagle kilka, tego roku poziom wód na łąkach był bardzo wysoki, ze względu na stan powodziowy Wisły i silne opady deszczu. W lata suszy gęgawy obserwujemy mniej, jednak zawsze kilka par utrzymuje się w stałych miejscach, chociaż w takie suche lata rzadko wyprowadzają lęgi.

Od roku 2009 corocznie prowadzona jest inwentaryzacja tego gatunku, a liczebność gęgawy powoduje, że można ją już obserwować właściwie w każdym miejscu parku. Pojedyncze pary lęgowe zakładające gniazda lub wodzące młode pojawiają się zarówno na małych zbiornikach śródpolnych, jak i większych obszarach łąkowych, poprzecinanych kanałami. Gęgawy nie unikają też niedużych łąk otoczonych lasem. Oprócz miejsc, gdzie występują pojedyncze pary gęgawy obserwujemy agregację po kilka par na konkretnych obszarach łąkowych parku. Gęgawę możemy obserwować zarówno we wschodniej części parku, jak i w zachodniej.

W tym roku na terenie parku obserwowano 14 par lęgowych lub prawdopodobnie lęgowych oraz sporo osobników koczujących w parach lub małych stadach. W 6 przypadkach obserwowano wodzenie piskląt. Z pewnością liczba ta jest zaniżona, ze względu na trudności z dotarciem w każde miejsce rozlewisk. Obserwacje gęgaw na terenie parku można śmiało poczynić ze szlaków lub wieży obserwacyjnej w Granicy. I nie mówimy tu o osobnikach migrujących w okresie wczesnej wiosny, a o osobnikach, które przebywają u nas przez cały okres lęgowy i możemy je spotkać zarówno w maju jak i w lipcu. Nie jest już niczym dziwnym obserwacja 6 czy 11 osobników, leniwie żerujących na rozlewiskach. W Polsce notuje się umiarkowany trend wzrostowy liczebności gęgawy ze spadkami liczebności w lata suszy (Państwowy Monitoring Środowiska).

Na koniec informacje bieżące. Rozlewiska na terenie parku nadal utrzymują się, jednocześnie trwa ciepła zima. To spowodowało, że w wielu miejscach parku gęgawy zimują, są to niewielkie stada liczące do 30 osobników. Oprócz gęgaw na rozlewiskach licznie przebywają łabędzie nieme. Na terenie parku przebywa także sporo żurawi – zarówno w pojedynczych parach jak i w stadach liczących 40 osobników. Żurawie od kilku lat zimują na terenie parku, jednak w tym roku jest ich zdecydowanie więcej.

Tekst i zdjęcia: Danuta Pepłowska-Marczak, ornitolog Kampinoskiego PN.

Wykorzystano materiały własne KPN oraz publikacje:
 - Państwowy Monitoring Środowiska www.monitoringptakow.gios.gov.pl/
 - Danuta Pepłowska-Marczak. 2016. Liczebność i dynamika populacji ptaków terenów otwartych Kampinoskiego Parku Narodowego. Parki nar. Rez. Przyr. 35(3). 27-51.

b_539_321_16777215_00___images_jesienne_rozlewiska.jpg

Więcej zdjęć ...